100 lat temu powstał rząd Ignacego Jana Paderewskiego

wikipedia

Dokładnie 100 lat temu, 16 stycznia 1919 roku Ignacy Jan Paderewski został powołany na stanowisko Prezydenta Ministrów, a jednocześnie Ministra Spraw Zewnętrznych i delegata polskiego na konferencję pokojową w Paryżu.

Rząd Ignacego Jana Paderewskiego został powołany przez Józefa Piłsudskiego, po ustąpieniu gabinetu Jędrzeja Moraczewskiego.

Dziesięciu z szesnastu ministrów Paderewskiego było bezpartyjnych. W skład jego rządu weszli nieliczni przedstawiciele Polskiej Partii Socjalistycznej, Polskiego Stronnictwa Ludowego Lewica, Stronnictwa Prawicy Konserwatywnej i Zjednoczenia Ludowo-Narodowego.

Zaledwie dwa dni po tym jak Piłsudski powolał nowy rząd Rzeczpospolitej, 18 stycznia, rozpoczęły się obrady konferencji pokojowej w Wersalu. Reprezentantem RP był Komitet Narodowy Polski  z premierem Ignacym Paderewskim i Romanem Dmowskim na czele.

OCZEKIWANIA

Z rządem Ignacego Jana Paderewskiego wiązano wielkie nadzieje. Przed premierem i ministrami postawiono wiele zadań. Jednym z nich miało być doprowadzenie do porozumienia z Komitetem Narodowym Polskim w Paryżu, którego Paderewski był członkiem. Rolę przedstawiciela Polski na konferencji w Wersalu powierzył mu Józef Piłsudski.

Następnym zadaniem miało być przeprowadzenie wyborów do Sejmu, zaplanowanych na 23 stycznia 1919 roku oraz sprowadzenie do Polski Błękitnej Armii gen. Józefa Hallera, a także innych polskich oddziałów wojskowych formujących się w różnych częściach Europy (m.in. we Włoszech). Kolejne kroki to przeprowadzenie szeregu reform, m.in. rolnej i administracyjno-skarbowej.

Część postawionych przed nowym rządem zadań udało się zrealizować. Jednym z największych sukcesów gabinetu Paderewskiego, było uznanie na arenie międzynarodowej, po zawartym w Trewirze rozejmie i zawieszeniu broni na froncie polsko-ukraińskim na początku 1919 roku.

PIERWSZE WOLNE WYBORY

Pierwsze w historii Polski wolne wybory parlamentarne odbyły się 23 stycznia 1919 roku na terenie dawnej Kongresówki. W lutym wybory odbyły się również na Suwalszczyźnie, w czerwcu w Wielkopolsce, a w lipcu na Białostocczyźnie.

Wygrała je Narodowa Demokracja, której Związek Sejmowy Narodowo-Ludowy zdobył 34,2% głosów. Kolejne miejsca zajęły PSL „Wyzwolenie” – 17%, PSL „Piast” – 12,9% oraz PPS – 9,2%. W Sejmie Ustawodawczym znalazło się w sumie 10 ugrupowań, w tym mniejszości (żydowskie i niemieckie) oraz posłowie niezrzeszeni. 10 lutego 1919 roku Józef Piłsudski otworzył pierwszy Sejm II Rzeczpospolitej.

Dziesięć dni później – 20 lutego, premier Ignacy Paderewski wygłosił expose.  Apelował w nim o spokój i cierpliwość wobec żądań jak najszybszego odzyskania Śląska i Zaolzia.

SUKCESY I DYMISJA

Rząd Ignacego Paderewskiego odniósł wiele sukcesów w polityce zagranicznej. Udało się też uspokoić nastroje w państwie, ale wiele problemów takich jak np. kryzys ekonomiczny, nie zostało rozwiązanych. Było to powodem krytyki rządu zarówno ze strony prawicy jak i lewicy.

Niespokojnie było także wewnątrz gabinetu składającego się z ministrów, wywodzących się z różnych partii i środowisk. Poważne konflikty między nimi i premierem prowadziły do częstych kryzysów gabinetowych i zmian personalnych. Doprowadziło to do dymisji rządu 9 grudnia 1919 roku.

Pod koniec 1919 roku Ignacy Paderewski wyjechał do Szwajcarii. Jednak wrócił do Polski kilka miesięcy później ze względu na eskalację wojny polsko-bolszewickiej i zagrożenie Warszawy przez Armię Czerwoną. Został wtedy przedstawicielem Rzeczpospolitej w Lidze Narodów. Pełnił tę funkcję do 1921 roku, a w 1922 roku Paderewski wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie rozpoczął swoją największą trasę koncertową.

Źródło: blogpublika.com